Kunstenaarsbroedplaatsen: nieuwe invulling voor leegstaand vastgoed
Leegstaand vastgoed wordt vaak gezien als een uitdaging, maar wij zien we het als een kans. Door kunstenaars en creatieve ondernemers de ruimte te bieden in leegstaande panden, ontstaan er niet alleen kunstenaarsbroedplaatsen voor innovatie en cultuur, maar wordt ook de leefbaarheid van de buurt versterkt. In deze blog nemen we je mee naar de Kaasmarktschool in Leiden en maken we kennis met Jaap, een enthousiaste kartrekker binnen het kunstenaarscollectief.
Wie is Jaap?
Jaap is werkzaam als regisseur bij theatergroep Domino, voor acteurs met een beperking. Daarnaast doet hij vrijwilligerswerk als voorzitter van de Stichting Stadsatelier aan de Kaasmarkt en als verhuurcoördinator bij de Stichting Jonge Leidse. Daar werkt hij samen met tientallen kunstenaars en creatievelingen. Jaap woont met zijn gezin in Leiden en is altijd in het levendige centrum van de stad te vinden. “Kunst verbindt,” zegt Jaap. “Je kunt politiek gezien anders denken, maar via kunst vinden mensen elkaar.”
Kunstenaarsbroedplaats in monument sinds 1985
De Kaasmarktschool in Leiden is sinds 1985 een kunstverzamelgebouw. Met 20 ateliers biedt het onderdak aan kunstenaars van diverse disciplines. De helft van de ruimtes wordt gebruikt door kunstenaars aangesloten bij de Stichting Jonge Leidse, terwijl de andere helft gevuld is met beeldend kunstenaars die een directe overeenkomst met Livable hebben. Door de jaren heen heeft het pand een belangrijke rol gespeeld in het stimuleren van creativiteit en samenwerking in de stad.

De rol van Livable in leegstandbeheer
Toen de gemeente Leiden besloot het pand af te stoten, nam Livable het beheer tijdelijk over. Livable zorgde voor klein onderhoud, regelmatige communicatie met de kunstenaars en het opstellen van bruikleenovereenkomsten. Hierdoor konden de kunstenaars blijven werken in hun ateliers zonder dat het pand verder in verval raakte. Niet onbelangrijk; zo bleef de gemeente Leiden als vastgoedeigenaar flexibel bij een eventuele verkoop en oplevering.
Jaap herinnert zich deze periode goed: “Ik vond het spannend toen Livable de contactpersoon werd in plaats van de gemeente, maar de communicatie verliep soepel. We kregen bruikleenovereenkomsten van Livable en konden hier gewoon kunst blijven maken. Jullie collega’s toonden echt interesse in ons werk en dat gaf vertrouwen.”
Wat levert een kunstenaarsbroedplaats eigenlijk op?
Een kunstenaarsbroedplaats in leegstaand vastgoed biedt veel voordelen:
- Sociale impact: Kunstenaars brengen leven in de brouwerij en betrekken de buurt bij hun activiteiten.
- Behoud van vastgoed: Tijdelijke ondernemers en kunstenaars voorkomen verloedering en houden panden in goede staat, mensen maken er een mooi plekje van en constateren bijvoorbeeld snel een lekkage die dan opgelost kan worden.
- Kans voor kunstenaars: Creatieve ondernemers krijgen een betaalbare werkruimte.
- Gemeentelijke voordelen: Gemeenten worden ontzorgd terwijl panden een positieve invulling krijgen.
Het imago van kunstenaars en de kracht van samenwerking
“Het imago van kunstenaars wordt vaak verkeerd begrepen,” vertelt Jaap. “In het begin leek het pand voor de gemeente misschien rommelig of onoverzichtelijk, wie zitten daar dan allemaal in? Maar uiteindelijk zien mensen wel degelijk de waarde van een kunstenaarscollectief. Door elkaars ‘taal’ te leren spreken, ontdek je hoeveel overeenkomsten er eigenlijk zijn.”
Jaap benadrukt het belang van samenwerking en het delen van verantwoordelijkheden. Het is de kunstenaars gelukt om de aanbesteding van het pand vergezeld te laten gaan van haar visie “Stadsatelier aan de Kaasmarkt” . Hiermee blijft dit vastgoed hopelijk voor altijd een creatief centrum in het hart van Leiden.

Antikraak ondernemen in leegstaand vastgoed
Leegstaand vastgoed biedt ook kansen voor andere ondernemers, kunstenaars en start-ups. Antikraak ondernemen betekent dat je tijdelijk gebruikmaakt van leegstaande panden tegen lage kosten. Dit kan variëren van voormalige scholen en kantoren tot unieke locaties zoals brugwachtershuisjes. Hierdoor krijgt vastgoed een nieuwe invulling en kunnen creatieve ondernemers betaalbare werkplekken vinden.
Interesse?
Ben je vastgoedeigenaar en benieuwd hoe wij jouw leegstaand vastgoed kunnen transformeren? Of ben je een ondernemer of kunstenaar op zoek naar een inspirerende werkplek?
- Inschrijven: gratis via onze website
- Veelgestelde vragen: bekijk onze FAQ-pagina
- Contact: 010-8450686
Binnenkort ook meer over beeldend kunstenaar Koen de Vries uit dit prachtige pand in Leiden.
Samen zorgen we voor creatieve en duurzame oplossingen voor leegstaand vastgoed!